Hỡi những chiến hữu đã từng cùng nhau “cày nát” vô số ván board game từ kinh điển tới phức tạp, liệu đã bao giờ bạn tự hỏi: có phải chúng ta đang chơi đúng luật? Trong thế giới board game rộng lớn, nơi mỗi viên xúc xắc gieo xuống, mỗi lá bài lật lên đều ẩn chứa những định mệnh, thật dễ dàng để lạc lối giữa muôn vàn quy tắc. Đôi khi, những “luật nhà” (house rules) ăn sâu vào tiềm thức đến nỗi ta quên bẵng đi luật gốc mà các nhà thiết kế game đã dày công tạo ra. Đó là lúc chúng ta cần một cuộc “phiêu lưu” trở lại với cội nguồn, khám phá những bí ẩn luật chơi đang bị hiểu lầm!
Tổng hợp các tựa game board game phổ biến như Cards Against Humanity, Dixit và Codenames thể hiện sự đa dạng của thế giới board game.
Hãy cùng motgame.net vén màn những lầm tưởng phổ biến nhất, những “luật bất thành văn” mà gần như ai cũng mắc phải khi bước vào thế giới board game. Đây là lúc để thanh tẩy những quy tắc sai lệch và cảm nhận trọn vẹn tinh hoa mà mỗi tựa game mang lại, tự do khám phá chiến thuật đúng nghĩa mà không bị ràng buộc bởi những định kiến.
8. Monopoly: Bãi Đỗ Xe Miễn Phí (Free Parking) – Thiên Đường “Tiền Từ Trời Rơi Xuống” Hay Chỉ Là Cám Dỗ?
Chắc hẳn, đây là luật bị hiểu lầm nhiều nhất trong lịch sử board game, thậm chí tôi cũng không quá bận tâm khi nó bị “xào nấu”. Về mặt kỹ thuật, ô “Free Parking” trong Monopoly đúng như tên gọi của nó: hoàn toàn miễn phí. Không có bất kỳ hành động đặc biệt nào xảy ra khi bạn đặt chân lên ô này. Tuy nhiên, như chúng ta đã biết, đây không phải là cách mà các ván Monopoly thường diễn ra.
Hộp game Monopoly phiên bản kỷ niệm 80 năm với hình ảnh các biểu tượng quen quen thuộc của game.
Từ khi tôi bắt đầu chơi Monopoly, hầu như mọi nhà đều có một “luật nhà” riêng khi nói đến ô Free Parking. Biến thể phổ biến nhất có lẽ là việc nhận 500 đô la, hoặc toàn bộ số tiền phạt và thuế đã được nộp vào giữa bàn. Điều này có thể nhanh chóng làm phá vỡ sự cân bằng của trò chơi hoặc đẩy nhanh tốc độ kết thúc, tùy thuộc vào cách bạn chơi. Nhưng hãy nhớ, luật gốc thì ô này chỉ là một nơi để nghỉ ngơi mà thôi!
7. Catan: Vị Trí Khởi Đầu – Sai Một Li, Đi Một Dặm Tài Nguyên!
Là một người yêu Catan lâu năm, tôi chỉ mới gần đây mới “ngộ” ra luật này. Hầu hết thời gian, khi chơi Settlers of Catan, người chơi sẽ đặt hai khu định cư (settlement) và sau đó nhận tài nguyên khởi đầu từ các ô liền kề với cả hai khu định cư đó. Tuy nhiên, điều này không đúng.
Bàn chơi Settlers of Catan với các vùng đất tài nguyên đa dạng và các khu định cư của người chơi.
Về mặt kỹ thuật, bạn chỉ được phép nhận tài nguyên khởi đầu từ vị trí khu định cư thứ hai mà bạn đặt xuống, chứ không phải cả hai. Mặc dù có vẻ là một lỗi nhỏ, nhưng việc điều chỉnh chi tiết này có thể có những tác động lớn về sau, tùy thuộc vào may mắn của những lần đổ xúc xắc. Hãy đảm bảo bạn thực hiện đúng luật này vào lần chơi tới nhé! Cảm nhận sự khác biệt của một chiến lược tài nguyên đích thực!
6. Scrabble: Biết Nghĩa Của Từ – Thách Thức Ngôn Ngữ Hay Cứ Viết Đúng Chính Tả Là Xong?
Đây là một “luật nhà” khác, tương tự như Free Parking trong Monopoly, mà cá nhân tôi thấy… có lẽ nên giữ lại. Tuy nhiên, nhiều người lại coi đây là một quy tắc bắt buộc, dù thực tế không phải vậy. Khi chơi Scrabble, nhiều người sẽ tranh cãi rằng bạn phải biết từ bạn đang đặt, cũng như định nghĩa chính xác của nó, thì mới được phép chơi.
Bàn chơi Scrabble với những ô điểm thưởng và các quân cờ chữ cái đang được đặt.
Tuy nhiên, điều này không đúng. Trong sách luật Scrabble, không có điều khoản nào nói rằng bạn phải biết từ đó hay ý nghĩa của nó. Miễn là từ đó có trong từ điển, bạn hoàn toàn có thể sử dụng. Cá nhân tôi vẫn nghĩ rằng biết nghĩa của từ sẽ tốt hơn để tránh mất thời gian tranh cãi và lật từ điển liên tục, điều này thực sự làm chậm trò chơi. Nhưng nếu bạn chỉ muốn chinh phục bảng điểm bằng những từ dài, khó, mà không cần bận tâm về ngữ nghĩa, cứ tự do khám phá kho tàng từ vựng của mình!
Hình ảnh ghép của ba tựa board game kinh điển: Love Letter, Mysterium và Catan, mỗi game mang một phong cách độc đáo.
5. Azul: Xóa Gạch Sau Mỗi Vòng – Tường Lát Gạch Hay Trò Chơi Trí Não?
Sai lầm tiếp theo này là một điều mà tôi phải tự thú. Đây là một “bộ xương trong tủ quần áo” của tôi. Khi tôi mới bắt đầu chơi Azul, tôi nghĩ rằng mình phải xóa sạch mọi hàng gạch sau mỗi vòng. Tuy nhiên, bạn được cho là phải để lại những viên gạch còn sót lại mà không tạo thành một hàng hoàn chỉnh trên bảng của mình cho vòng tiếp theo.
Bàn chơi Azul với các viên gạch màu sắc rực rỡ và các hàng gạch đang được sắp xếp.
Tất nhiên, điều này hoàn toàn hợp lý. Nếu không, sẽ không có nhiều thử thách và chiến lược trong việc chọn gạch mỗi vòng. Thật lòng, tôi xấu hổ khi phải kể cho bạn câu chuyện này, nhưng đó là sự thật. Và tôi nghĩ, theo một cách nào đó, tôi cảm thấy nhẹ nhõm hơn khi đã nói ra. Tôi có thể bắt đầu lại, xây dựng những bức tường gạch đúng luật và rực rỡ hơn bao giờ hết!
4. Uno: Lá “Wild Draw Four” Khởi Đầu – Vận May Hay Ác Mộng Của Người Chơi Đầu Tiên?
Đây là một quy tắc khá nhỏ trong một số phiên bản của Uno mà mọi người thường không hiểu rõ. Khi nói đến lá bài đầu tiên được lật lên để người chơi đầu tiên đánh theo, bạn thực sự không được phép để một số lá bài nhất định nằm im.
Một bộ bài Uno lộn xộn với nhiều lá bài màu sắc và ký hiệu đặc trưng.
Ví dụ, nếu bạn lật phải lá bài “Wild Draw Four”, bạn thực sự phải bỏ lá bài này và lật một lá khác để người chơi đầu tiên đánh. Điều này có lẽ chỉ là một hành động nhân từ nhỏ đối với người chơi đầu tiên, và không nhất thiết làm hỏng trò chơi nếu bạn làm sai. Tuy nhiên, thật tuyệt khi biết rằng các vị thần Uno đôi khi cũng “ngó lơ” cho chúng ta, vì theo ý kiến của tôi, trò chơi đó có thể tàn nhẫn không ngừng, tùy thuộc vào may mắn khi rút bài. Hãy tận hưởng những khoảnh khắc đầu tiên đầy tự do trước khi những lá bài định mệnh ập đến!
Góc cận cảnh một ván chơi Twilight Imperium đang diễn ra, với các quân đội và hành tinh trải rộng trên bản đồ không gian.
3. Love Letter: Lá Bài Thừa – Bí Mật Bị Đánh Cắp Hay Kẻ Đếm Bài Đắc Lợi?
Đây là một quy tắc cực kỳ quan trọng trong Love Letter mà hầu hết mọi người không để ý khi mới học chơi. Khác với một số quy tắc trong danh sách này, quy tắc này thực sự rất cần thiết để trò chơi hoạt động đúng, vì nó ngăn cản người chơi có thể đếm bài và biết chắc chắn những lá bài nào đang có trong cuộc chơi.
Các thành phần của board game Love Letter bao gồm các lá bài nhân vật và token điểm.
Khi bạn chia bài cho người chơi, bạn cũng phải loại bỏ một lá bài khỏi bộ và để riêng nó ra. Về mặt kỹ thuật, bạn nên làm điều này trước khi chia bài cho bất kỳ ai. Nếu muốn, bạn có thể làm ngay sau khi chia bài để tăng cơ hội có lá Công chúa (Princess) trong cuộc chơi. Nhưng đây là một bước quan trọng mà mọi người thường quên, và nó thực sự có thể có tác động lớn đến trò chơi vì việc không làm vậy có thể giúp người chơi đếm bài. Hãy để mỗi ván Love Letter là một hành trình bí ẩn, đầy bất ngờ cho đến phút cuối cùng!
2. Betrayal at House on the Hill: Di Chuyển Liên Tục – Lối Đi Tới Chiến Thắng Hay Cái Bẫy Thời Gian?
Đây là một quy tắc cực kỳ nhỏ mà mọi người thường làm sai trong Betrayal at House on the Hill, nhưng nó có thể giúp trò chơi nhanh hơn một chút. Vì trò chơi này nổi tiếng là dài, điều này có thể là một “món quà trời ban”, vì vậy hãy đảm bảo bạn áp dụng sự thay đổi quy tắc này nếu bạn đã mắc lỗi.
Bàn chơi Betrayal at House on the Hill với những căn phòng ma quái đang dần được khám phá.
Khi bạn di chuyển trong ngôi nhà và khám phá các căn phòng, bạn chỉ phải dừng lại trong phòng nếu ô phòng bạn rút ra buộc bạn phải rút một lá bài từ bộ bài. Nếu căn phòng bạn khám phá không có bất kỳ hành động nào bắt buộc bạn phải thực hiện, bạn có thể tiếp tục di chuyển, miễn là bạn còn điểm di chuyển. Điều này có nghĩa là, tùy thuộc vào tốc độ di chuyển của bạn, bạn có thể khám phá nhiều phòng trong cùng một vòng, điều này thực sự tăng tốc độ chơi trước khi “Haunt” (biến cố chính) bắt đầu. Hãy tự do phiêu lưu qua những hành lang rùng rợn, khám phá bí mật của ngôi nhà một cách nhanh chóng hơn!
Ba hộp board game nổi tiếng: Cthulhu: Death May Die, Dark Souls Board Game và Blood Rage, đặt trên bàn gỗ.
1. Wingspan: Đổi Token Thức Ăn – Tự Do Sáng Tạo Hay Chỉ Là Đặc Quyền Của Loài Chim?
Đây là một quy tắc nhỏ khác có thể tạo ra tác động lớn khi bạn chơi Wingspan. Cá nhân tôi đã mắc lỗi này rất nhiều, vì vậy hãy đảm bảo bạn đọc kỹ luật trước khi chơi với bạn bè và tạo ra một khu bảo tồn chim hoàn toàn mới.
Các token thức ăn được đặt trên thẻ chim trong board game Wingspan, thể hiện chi phí kích hoạt khả năng.
Có một quy tắc trong Wingspan cho phép bạn coi bất kỳ hai token thức ăn nào là một token thức ăn khác, nghĩa là bạn có thể đổi các token thức ăn thừa bạn không cần lấy những cái bạn cần. Tuy nhiên, bạn chỉ có thể làm điều này khi bạn thực sự chơi một thẻ chim và trả chi phí thức ăn. Bạn không thể thực hiện trao đổi vào các phần khác của lượt của mình. Tôi đã mắc lỗi này vài lần trong những lần chơi đầu tiên, vì vậy không có gì phải xấu hổ cả. Nhưng điều quan trọng là phải nhận thức được sự khác biệt nhỏ này để mỗi chuyến đi săn thức ăn đều diễn ra đúng luật và hiệu quả.
Một bàn chơi được sắp xếp với các board game phong cách MOBA như Cloudspire, Guards of Atlantis II và Skytear.
Kết Luận
Vậy đó, những chiến hữu của motgame.net! Chúng ta vừa cùng nhau khám phá 8 “bí mật” luật chơi board game mà rất nhiều người đã vô tình hiểu sai hoặc bỏ qua. Từ những trận cờ tỷ phú Monopoly “phá sản” vì tiền Free Parking, đến những vườn chim Wingspan bị “bóp nghẹt” tài nguyên do đổi thức ăn sai cách, mỗi chi tiết nhỏ trong luật đều ẩn chứa ý đồ sâu xa của nhà thiết kế, định hình nên trải nghiệm và chiến lược của game.
Việc hiểu đúng và chơi đúng luật không chỉ giúp ván game diễn ra công bằng, mạch lạc hơn mà còn mở ra những tầng lớp chiến thuật sâu sắc mà bạn chưa từng nghĩ tới. Nó là lời mời gọi bạn hãy tự do phiêu lưu, thử thách bản thân trong những không gian trò chơi được kiến tạo một cách tỉ mỉ. Đừng ngại ngần thay đổi thói quen “luật nhà” cũ, bởi biết đâu, một thế giới board game hoàn toàn mới, kịch tính và hấp dẫn hơn đang chờ đón bạn.
Bạn có từng mắc phải những lỗi luật này không? Hay bạn có “luật nhà” nào đặc biệt muốn chia sẻ cùng cộng đồng? Hãy để lại bình luận bên dưới, cùng nhau kiến tạo một cộng đồng game thủ Việt Nam hiểu luật sâu sắc và chơi game đầy hào sảng nhé!
