Bước chân vào thế giới của Tactical RPG (TRPG) – hay còn gọi là game nhập vai chiến thuật theo lượt – là chấp nhận một cuộc phiêu lưu đầy thử thách. Tên gọi đã nói lên tất cả: những tựa game này đòi hỏi game thủ phải vận dụng trí óc chiến lược sắc bén đến từng đường đi nước bước trên bản đồ. Dù nhân vật có được “buff” mạnh đến đâu, trang bị có khủng cỡ nào, nếu thiếu một kế hoạch tác chiến bài bản, bạn sẽ nhanh chóng nếm mùi thất bại đắng cay.
Thế nhưng, đừng vội nản lòng trước cánh cửa đầu tiên đầy chông gai ấy. Bởi lẽ, rất nhiều Tactical RPG dù khởi đầu có vẻ khắc nghiệt, lại dần trở nên “dễ thở” và hấp dẫn hơn bội phần khi người chơi tích lũy kinh nghiệm, khám phá những cơ chế ẩn sâu và mở khóa thêm vô vàn lựa chọn chiến thuật mới mẻ. Chẳng phải tựa game nào cũng sẽ ngay lập tức “hợp cạ” với mọi game thủ, nhưng nếu bạn là một “chiến binh” gan dạ, sẵn sàng dấn thân vào những cuộc đối đầu đầy thử thách, thì hãy chuẩn bị tinh thần để khám phá những viên ngọc quý giá này. Chúng sẽ mang lại những trải nghiệm độc đáo, vượt xa mọi định nghĩa thông thường về một game nhập vai.
Ba tựa game chiến thuật RPG kinh điển: XCOM 2, Final Fantasy Tactics và Fire Emblem Radiant Dawn minh họa sự đa dạng của thể loại.
8. Final Fantasy Tactics Advance: Giấc Mơ Isekai Đầy Thử Thách
Tưởng chừng như một làn gió mới, Final Fantasy Tactics Advance (2003) ra đời sau thành công vang dội của Final Fantasy Tactics (1998) lại nhận về không ít tranh cãi. Khác với người tiền nhiệm có cốt truyện đen tối hơn, phiên bản này là một cuộc phiêu lưu isekai đầy màu sắc, đưa một nhóm trẻ con lạc vào thế giới phép thuật Ivalice huyền ảo. Game cũng có phần mở đầu khá “cầm tay chỉ việc”, cùng với những luật lệ khó chịu từ hệ thống Judges.
Tuy nhiên, đừng để những ấn tượng ban đầu đánh lừa. Mọi thứ sẽ trở nên thú vị hơn hẳn khi bạn vượt qua giai đoạn hướng dẫn, từng bước xây dựng bản đồ và phát triển đội hình của mình. Quan trọng hơn, bạn sẽ dần học được cách “lách luật” một cách tinh tế để vượt qua những quy tắc của Judges, biến chúng thành công cụ chứ không phải rào cản. Lúc đó, Ivalice sẽ mở ra một chiều không gian mới, nơi chiến thuật và sự sáng tạo của bạn được bay bổng tự do.
Bìa game Final Fantasy Tactics Advance với nhân vật chính Marche Radiuju và các thành viên hội Clan Centurio.
7. Fire Emblem: Awakening: Khi Chiến Thuật Kết Hợp Cùng Tình Yêu Gia Đình
Fire Emblem Awakening (2013), giống như nhiều tựa game khác trong series, mang đến niềm vui từ những giờ đầu tiên. Điểm cộng lớn của nó là phiên bản đầu tiên tại thị trường Bắc Mỹ có nhiều chế độ khó khác nhau, giúp game thủ Tactical RPG thuộc mọi trình độ đều có thể tiếp cận. Điều đó thật tuyệt vời, nhưng mọi thứ thực sự trở nên hấp dẫn và sâu sắc hơn khi bạn đi được nửa chặng đường: khả năng tạo ra những “đơn vị trẻ em” có thể tham chiến!
Người chơi có thể để các nhân vật trong đội hình phát triển tình cảm lãng mạn, và khi mối quan hệ đạt đến giới hạn nhất định, con cái của họ sẽ xuất hiện từ một cánh cổng tương lai. Giải thích chi tiết hơn sẽ làm hỏng trải nghiệm, nhưng chỉ cần biết rằng cơ chế này mở ra một chiều sâu chiến thuật và phát triển nhân vật cực kỳ độc đáo. Từ đó, bạn không chỉ chiến đấu cho hiện tại, mà còn định hình cả tương lai của vương quốc, biến mỗi trận chiến thành một phần của câu chuyện lớn hơn, đậm chất phiêu lưu và đầy ý nghĩa.
Ảnh quảng bá Fire Emblem Awakening, nổi bật với các nhân vật chính Chrom, Lucina và Robin trong tư thế chiến đấu.
6. The Last Spell: Sống Sót Giữa Biển Quái Vật – Hành Trình Roguelike Bất Tận
The Last Spell (2023) là một viên ngọc thô từ một studio indie nhỏ, từng “ẩn mình” khá kỹ vào năm 2023. Tựa game này khéo léo kết hợp lối chơi chiến thuật theo ô vuông (grid-based) với các vòng lặp roguelike được tạo ngẫu nhiên. Cốt truyện đưa bạn vào vai những người bảo vệ pháp sư cuối cùng, người đang cố gắng loại bỏ phép thuật khỏi thế giới để cứu rỗi nó.
Trong game, lũ zombie và các sinh vật thần thoại sẽ ồ ạt đổ bộ, và nhiệm vụ của bạn là bảo vệ thị trấn cùng vị pháp sư này. Giống như hầu hết các game roguelike, The Last Spell cực kỳ thử thách cho đến khi bạn tích lũy đủ các nâng cấp cần thiết. Khi bạn đã “đổ” khoảng mười giờ chơi vào game, mọi thứ sẽ bắt đầu trở nên dễ thở hơn đáng kể. Mỗi vòng lặp thất bại không phải là kết thúc, mà là một cơ hội để bạn học hỏi, nâng cấp và trở lại mạnh mẽ hơn, biến mỗi thất bại thành một bước đệm cho chiến thắng vang dội.
Bìa game The Last Spell với các anh hùng đang chống chọi đội quân quái vật trong khung cảnh đổ nát của một thành phố.
Ảnh so sánh hai game Tactical RPG không dùng lưới: Bahamut trong The DioField Chronicle và Peach Rabbid trong Mario + Rabbids Sparks of Hope, thể hiện sự đa dạng gameplay.
5. Metal Gear Acid: Snake Với Bộ Bài Định Mệnh
Metal Gear Acid (2005) là một bước đột phá chưa từng có của series Metal Gear: một game Tactical RPG dựa trên thẻ bài. Solid Snake vẫn có thể di chuyển qua các căn cứ và hạ gục kẻ thù, nhưng điều đó chỉ xảy ra nếu anh ta có đúng bộ bài phù hợp. Về sau, Snake sẽ có thêm Teliko – một đối tác đáng tin cậy – giúp những cuộc chạm trán bớt căng thẳng hơn.
Tuy nhiên, điều thực sự giúp người chơi vượt qua giai đoạn khó khăn chính là việc thu thập thêm các lá bài mạnh mẽ, vì những lá bài ban đầu khá hạn chế. Phải mất một thời gian để làm quen với lối chơi này, vốn khác xa so với phong cách hành động lén lút thời gian thực của các phiên bản chính. Nhưng một khi đã nắm bắt được quy tắc của bộ bài định mệnh này, Metal Gear Acid vẫn là một tựa game PSP xuất sắc, xứng đáng với danh tiếng của dòng Metal Gear lừng lẫy, mở ra một chương mới đầy bất ngờ cho huyền thoại Solid Snake.
Bìa game Metal Gear Acid với Solid Snake trong trang phục chiến đấu, nổi bật phong cách Tactical Card-Based RPG.
4. Project X Zone: Vũ Trụ Liên Minh Anh Hùng – Chờ Đợi Người Thích Khám Phá
Project X Zone (2012) là một tựa game RPG crossover đích thực dành cho fan hâm mộ của Capcom, Sega và Bandai Namco. Cốt truyện của game không quá đặc sắc, nó chỉ đóng vai trò là kim chỉ nam dẫn dắt người chơi qua các màn fan service ấn tượng. Vấn đề nằm ở chỗ, sẽ mất một thời gian dài để bạn có thể chiêu mộ được những nhân vật yêu thích từ các thương hiệu huyền thoại như Mega Man, Sakura Wars và .hack. Các màn chơi cũng kéo dài lê thê, và game lại “nhỏ giọt” nhân vật mới một cách dè sẻn.
Tuy nhiên, càng chơi, bạn sẽ càng mở khóa được nhiều anh hùng biểu tượng hơn – đó chính là lý do chính để dấn thân vào tựa game Tactical RPG trên 3DS này và cả phần tiếp theo của nó. Mỗi lần một nhân vật mới gia nhập, đội hình của bạn lại trở nên hùng mạnh và đa dạng hơn, mở ra vô số chiến thuật mới mẻ, biến cuộc chờ đợi thành một hành trình khám phá đầy hứa hẹn.
Ảnh quảng bá Project X Zone với sự góp mặt của dàn nhân vật đến từ các thương hiệu game nổi tiếng của Capcom, Sega và Bandai Namco.
3. Shin Megami Tensei: Devil Survivor: Cuộc Chiến Với Ác Quỷ Trong Kỷ Nguyên App
Dòng game Megami Tensei vốn nổi tiếng với độ khó “khủng khiếp”, nhưng Shin Megami Tensei: Devil Survivor (2009) còn vượt trội hơn cả. Di chuyển diễn ra trên các ô lưới quen thuộc của hầu hết các Tactical RPG, nhưng một khi bạn chạm trán kẻ thù, màn hình sẽ chuyển sang chế độ chiến đấu theo lượt truyền thống.
Đây là một hệ thống chiến đấu thú vị, nhưng vấn đề ban đầu là đội hình của bạn bị giới hạn, cùng với số lượng quỷ bạn có thể triệu hồi. Hơn nữa, kẻ thù luôn áp đảo về số lượng so với các nhân vật anh hùng. Tuy nhiên, mọi thứ sẽ trở nên dễ quản lý hơn nhiều nếu bạn kiên trì. Khi đã thuần thục nghệ thuật triệu hồi và kết hợp quỷ, mỗi trận chiến dù khó khăn đến mấy cũng sẽ biến thành một vũ điệu của chiến thuật, nơi bạn thể hiện khả năng kiểm soát số phận trong một Tokyo bị phong tỏa bởi ác quỷ.
Ảnh quảng bá Shin Megami Tensei Devil Survivor với các nhân vật chính đang đối mặt với những con quỷ hùng mạnh.
Hình ảnh trận chiến trong Advance Wars Dual Strike và Super Robot Wars L, minh họa phong cách chiến đấu theo lượt trên nền tảng Nintendo DS.
2. Valkyrie Profile: Covenant Of The Plume: Đánh Đổi Sinh Mạng – Khó Khăn Tột Cùng
Nếu Shin Megami Tensei: Devil Survivor chỉ khó trong giai đoạn đầu, thì Valkyrie Profile: Covenant of the Plume (2009) có lẽ là một trong những Tactical RPG khó nhất trên DS, hay thậm chí là mọi thời đại. Câu chuyện xoay quanh Wylfred, người sở hữu một vật phẩm ma thuật mang tên Destiny Plume. Với nó, anh ta có thể tăng cường sức mạnh cho các thành viên trong đội hình của mình trong một khoảng thời gian giới hạn. Nhưng cái giá phải trả thì tàn nhẫn: nếu bạn sử dụng sức mạnh này, nhân vật được buff sẽ chết vĩnh viễn (permadeath) khi hiệu ứng đó kết thúc.
Đây là một cơ chế nghiệt ngã, bởi game khó đến mức người chơi sẽ buộc phải sử dụng nó hết lần này đến lần khác. Valkyrie Profile: Covenant of the Plume không bao giờ trở nên dễ hơn, nhưng trải nghiệm sẽ trở nên “đáng giá” hơn khi người chơi học cách chấp nhận và thậm chí là tận dụng permadeath như một phần của chiến thuật. Mỗi quyết định đánh đổi sinh mạng đều là một khoảnh khắc thắt nghẹt, biến game thành một bản hùng ca bi tráng về sự hy sinh và chiến thắng.
Ảnh quảng bá Valkyrie Profile Covenant of the Plume, với nhân vật chính Wylfred và chiếc Lông Định Mệnh.
1. Wild Arms XF: Khi Mục Tiêu Không Chỉ Là Tiêu Diệt Kẻ Thù
Wild Arms XF (2007) là một phiên bản spinoff trên PSP và là tựa Tactical RPG đầu tiên trong series Wild Arms. Thay vì các ô vuông truyền thống, chiến trường được chia thành các ô lục giác, tương tự hệ thống chiến đấu trong Wild Arms 4. Game vẫn có những yếu tố gameplay quen thuộc như trang bị và hệ thống lớp nhân vật, nhưng điều làm nên sự đặc biệt của nó cũng chính là điều có thể khiến một số người chơi phải bỏ cuộc.
Thay vì chỉ tập trung vào việc tiêu diệt mọi kẻ thù như hầu hết các Tactical RPG, gần như mỗi nhiệm vụ trong Wild Arms XF đều có một mục tiêu riêng biệt, từ bảo vệ một đồng minh cho đến giữ vững một phòng tuyến. Nếu những mục tiêu này bị phá vỡ, bạn sẽ phải chịu Game Over. Và điều này sẽ xảy ra rất nhiều, vì một số điều kiện chiến thắng cực kỳ cụ thể. Những thất bại “oan uổng” có thể khiến bất kỳ game thủ nào cũng muốn từ bỏ, nhưng hãy kiên trì với Wild Arms XF. Bạn sẽ khám phá ra một trong những trải nghiệm độc đáo và đáng giá nhất mà series Wild Arms đã mang lại, một cuộc phiêu lưu nơi tư duy chiến thuật được nâng tầm lên một đỉnh cao mới.
Bìa game Wild Arms XF với các nhân vật chính đứng trên nền cảnh sa mạc, thể hiện phong cách JRPG miền Tây giả tưởng.
Lời Kết: Hành Trình Kiên Trì – Thành Quả Ngọt Ngào
Vậy đó, những chiến binh của motgame.net! Thế giới của Tactical RPG luôn chờ đợi những tâm hồn kiên trì, những khối óc sáng tạo để khám phá. Dù ban đầu có thể vấp ngã, có thể cảm thấy bối rối trước những cơ chế phức tạp hay độ khó “trời ơi đất hỡi”, nhưng đừng vội buông tay. Mỗi tựa game trong danh sách này đều là một hành trình tự do, nơi bạn được thử thách giới hạn của bản thân, được đắm chìm vào những câu chuyện sâu sắc và được chứng kiến sự phát triển vượt bậc của chính mình – không chỉ trong game mà còn cả trong tư duy chiến thuật.
Hãy dũng cảm chấp nhận thử thách, bởi lẽ, phần thưởng lớn nhất không chỉ là chiến thắng, mà còn là hành trình được trải nghiệm, được học hỏi và được “đắm say” trong những giờ phút làm chủ trận địa, biến những tưởng chừng như không thể thành khả thi. Bạn đã sẵn sàng cho chuyến phiêu lưu này chưa? Tựa Tactical RPG nào đã “đốn tim” bạn sau bao gian nan, hãy chia sẻ ngay bên dưới phần bình luận nhé!
